Saldo konta – co to takiego i jak należy je rozumieć?

Wszyscy o nim słyszeliśmy, często operujemy tym słowem na co dzień, ale okazuje się, że nie zawsze robimy to poprawnie. Saldo konta bankowego to – pisząc w dużym uproszczeniu – stan rachunku, który obrazuje naszą aktualną sytuację finansową. Warto natomiast wiedzieć, że saldo wcale nie musi być równe sumie dostępnych środków. Zagmatwane? Spokojnie, dokładnie wyjaśniam to w moim artykule. Zapraszam do lektury. 

Czym jest saldo? 

Większość osób odpowie: to po prostu ilość pieniędzy jakie mamy na koncie. Okazuje się, że sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Ale po kolei. 

Saldo konta bankowego to bieżący stan indywidualnego rachunku. Jest to wyrażona kwotowo suma, odzwierciedlająca różnicę między wpływami (uznania) a wydatkami (obciążenia).

Saldo może być:

1. Dodatnie – to pożądana sytuacja, w której wpływy przewyższają wydatki (czyli mamy do dyspozycji środki, które można przeznaczyć np. na zakupy). 
2. Ujemne – gdzie wydatki przewyższają wpływy. Mówimy wówczas o tzw. debecie. 

Prosty przykład:

• jeśli otrzymasz pensję w kwocie 5500 zł,
• od razu wydasz 400 zł na zakupy spożywcze, 300 zł na paliwo i zapłacisz 2000 zł raty kredytu, to
• saldo Twojego konta wynosi 2800 zł. 

Teoretycznie jest to zrozumiałe i nie ma w tym żadnej „wyższej matematyki”, jednak sprawy komplikują się w momencie, gdy uwzględnimy blokady na rachunku.

Inne saldo, inny stan rachunku? 

Nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Można wręcz napisać, że sytuacja, w której saldo różni się od ilości pieniędzy, jakie mamy do dyspozycji, jest zupełnie normalna – i trzeba na to uważać analizując ilość dostępnych środków, na przykład przed planowanym wyjściem na zakupy.

Choć transakcje płatnicze są realizowane w czasie rzeczywistym, to banki nadal księgują je z pewnym opóźnieniem, stosując blokady na rachunku. Taką blokadę należy rozumieć jako kwotę, która została zarezerwowana na pokrycie transakcji, natomiast jeszcze nie została zaksięgowana. 

Efekt jest taki, że po zastosowaniu blokady saldo rachunku będzie wyższe niż rzeczywisty stan konta. 

Przykładowo:

• masz 3000 zł na koncie,
• jedziesz na stację benzynową, tankujesz auto i płacisz 250 zł,
• kwota zapłacona na stacji ma status transakcji oczekującej (blokada),
• saldo Twojego rachunku nadal wynosi 3000 zł, ale dostępne środki to 2750 zł. 

Zapamiętaj:

Saldo nie musi być równe dostępnym środkom. Jeśli masz bardzo „ciasny” budżet i wydajesz niemal tyle co zarabiasz, to przed większymi zakupami upewnij się, że na pewno masz wystarczające środki na koncie. 

Banki przychodzą z pomocą

Dawniej trzeba było wnikliwie sprawdzać poziom blokad i odliczyć je od salda, aby poznać rzeczywistą ilość dostępnych środków na rachunku. Dziś banki w zdecydowanej większości wyświetlają nam aktualny stan konta, a nie saldo, właśnie po to, aby nie wprowadzać klientów w błąd.

Zablokowane środki zwykle znajdują się na osobnym ekranie czy to w aplikacji mobilnej, czy w serwisie bankowości internetowej. Tak samo jest z saldem. 

Trzy główne sekcje na koncie bankowym to:

1. Dostępne środki – jest to kwota, jaka pozostała do dyspozycji posiadacza rachunku (czyli tyle możemy wydać). 
2. Blokady – środki zablokowane na poczet już zrealizowanych, ale jeszcze niezaksięgowanych płatności. 
3. Saldo księgowe – czyli suma dostępnych środków i blokad. 

Wszystkie te informacje znajdziesz w aplikacji mobilnej banku, w serwisie bankowości internetowej, uzyskasz je też na bankowej infolinii (po weryfikacji tożsamości) oraz w placówce swojego banku. Saldo można sprawdzić w bankomacie (stan środków dostępnych do wypłaty gotówki) oraz w papierowym wyciągu z konta, o ile bank Ci go wysyła (obecnie jest to rzadkość i najczęściej trzeba za to dodatkowo zapłacić). 

Jak długo środki są zablokowane na koncie?

Sporo zamieszania może wywołać sytuacja, w której od płatności minęło już kilkanaście godzin, a środki nadal widnieją jako zablokowane. Właśnie dlatego radzę, aby przed większymi zakupami skontrolować rzeczywisty stan rachunku, nie zakładając z góry, że skoro jakaś transakcja została wykonana np. wczoraj, to saldo widoczne dziś jest równe sumie dostępnych środków.

Księgowanie płatności może zająć nawet kilka dni, zwłaszcza, jeśli płatność została zlecona np. w piątkowe popołudnie – wówczas blokada zostanie „zdjęta” najwcześniej w poniedziałek. 

Ujemne saldo, czyli debet – kiedy jest możliwe? 

Debet w koncie to sytuacja, w której saldo jest ujemne, czyli suma wydatków przekracza sumę wpływów (uznań). Banki określają to mianem salda debetowego (przeciwieństwo salda kredytowego – dodatniego). 

Rozróżniamy dwa rodzaje debetów:

1. Udzielony przez bank, w ramach limitu w koncie (jest to łatwo dostępny, krótkoterminowy kredyt gotówkowy, który najczęściej trzeba spłacić w ciągu 30 dni od jego uruchomienia – wówczas nie są naliczane odsetki). 
2. Niedozwolony, który powstał bez zgody banku, najczęściej w wyniku niezapewnienia środków na jakąś stałą opłatę (np. za prowadzenie rachunku). 

Limit w koncie wydaje się być świetnym sposobem na poratowanie się dodatkową gotówką w gardłowej sytuacji, ale trzeba na to bardzo uważać. Należy pamiętać, że spłata debetu jest traktowana priorytetowo i bank pobierze na ten poczet każdy wpływ na konto (spłata następuje automatycznie po otrzymaniu uznania). Niespłacenie debetu w terminie bezodsetkowym powoduje wzrost kosztów kredytowania, a nadmierne przyzwyczajenie się do tej wygodnej formy finansowania grozi wpadnięciem w spiralę zadłużenia. 

Ponadto nawet niewielkie opóźnienie w spłacie debetu czy posiadanie choć minimalnego zadłużenia na koncie (co zdarza się w przypadku nieużywanych rachunków, za których prowadzenie banki pobierają opłaty – właściciel konta może nawet nie być świadomy, że ma na tym rachunku debet) obniża scoring kredytowy i tym samym zdolność kredytową, co będzie bardzo kłopotliwe na etapie starań np. o kredyt hipoteczny. 

Wniosek? Ujemne saldo to sytuacja, z której trzeba jak najszybciej wybrnąć, nawet jeśli debet jest niewielki. Najlepiej w ogóle do tego nie dopuszczać, konsekwentnie budując nie tylko poduszkę finansową, ale też fundusz awaryjny na nieprzewidziane wydatki. 

Zdarzyło się Wam pomylić saldo z dostępnymi środkami i znaleźć się w kłopotliwej sytuacji, nie mogąc np. zapłacić za zakupy w sklepie? Kontrolujecie stan rachunku pod kątem aktywnych blokad? A może od czasu do czasu korzystacie z limitu w koncie? Zachęcam do komentowania. 

Najczęstsze pytania i odpowiedzi 

Czym jest saldo?

Saldo to bieżący stan rachunku bankowego, obrazujący różnicę między wpływami a wydatkami, uwzględniający również blokady, czyli niezaksięgowane płatności. 

Czym są dostępne środki na rachunku?

To suma pieniędzy, które są do Twojej dyspozycji. Dostępne środki mogą być niższe niż saldo, jeśli są jakieś blokady. 

Czy saldo na rachunku może być ujemne?

Tak, dzieje się tak najczęściej, gdy korzystamy z przyznanego przez bank limitu w koncie lub powstanie zadłużenie na rachunku np. z tytułu opłat za prowadzenie konta.  

Czym są blokady?

Blokady na rachunku to nierozliczone operacje – czyli dokonane już płatności, które jeszcze nie zostały zaksięgowane. Są uwzględnione w saldzie, pomniejszając wartość dostępnych środków. Blokada może trwać kilka godzin, jak i kilka dni. 

Gdzie sprawdzić saldo konta?

Najłatwiej zrobić to w aplikacji mobilnej banku lub w serwisie bankowości internetowej. Saldo można też sprawdzić w bankomacie, na infolinii, w placówce banku oraz w papierowym wyciągu bankowym.