Kwota wolna od podatku – o co w tym tak naprawdę chodzi? Kiedy nie musisz zapłacić podatku dochodowego?

Sprawdź kwotę wolną od podatku w 2024 roku. Dowiedz się jak jest liczona i czy musisz składać PIT, gdy Twoje dochody były mniejsze lub nie było ich wcale.

Fot. by stevepb / pixabay

Na moim blogu nie chcę wchodzić w tematy związane z bieżącą polityką, jednak w okresie rozliczeń z fiskusem postanowiłem przygotować wpis wyjaśniający, o co tak naprawdę chodzi z kwotą wolną od podatku. Na czym to polega i jakie ma znaczenie dla przeciętnego Kowalskiego? Wreszcie – kiedy nie musisz, drogi Czytelniku, płacić podatku dochodowego? Zapraszam.

Czym jest kwota wolna od podatku?

Oczywiście jest to suma rocznych dochodów, które nie podlegają opodatkowaniu. Obecnie (w 2024 roku) kwota wolna od podatku wynosi 30 000 złotych. Wiedząc, jaka jest wysokość tej kwoty, możemy łatwo obliczyć tzw. podstawę opodatkowania, od której na koniec roku podatkowego płacimy podatek Urzędowi Skarbowemu.

Pisząc najprościej: jeśli w ciągu roku zarobiłeś 30 000 złotych brutto lub mniej, to suma Twojego podatku wyniesie okrągłe 0 złotych. Jeśli natomiast przekroczyłeś tę kwotę o chociażby złotówkę, wówczas podatek zostanie Ci naliczony.

Ważne!
Nawet jeśli Twój roczny dochód nie przekroczył kwoty wolnej od podatku, masz obowiązek złożenia deklaracji PIT do 30 kwietnia każdego roku. Wówczas na podstawie rozliczenia Urząd Skarbowy zwróci Ci zapłacone zaliczki na podatek dochodowy w wysokości do 5100 zł.

Co, jeśli przekroczyłeś kwotę wolną od podatku?

Oczywiście (i na szczęście) osób zarabiających tylko sumę kwoty wolnej od podatku jest w Polsce niewiele, dlatego zdecydowana większość z nas jest zmuszona do opłacania podatku dochodowego, jego wyliczenia i wpisania w rocznej deklaracji podatkowej PIT.

Wówczas stosuje się wzór wyliczania podatku (wersja na 2023 i 2024 rok):

Jeśli znajdujesz się w pierwszym progu podatkowym, czyli zarobiłeś do 120 000 złotych brutto (wysokość progu podatkowego), to płacisz podatek w wysokości 12% od tej kwoty pomniejszony o kwotę zmniejszającą podatek. W przypadku wyższych zarobków dochodzi nam dodatkowy, 32% podatek od kwoty powyżej 120 000 złotych (czyli płacisz 12% od 120 000 złotych i 32% od tego, co zarobiłeś więcej).

Szczegółowo opisałem to we wpisie: Progi podatkowe w Polsce – pierwszy i drugi próg podatkowy (12 i 32%). Jak liczony jest podatek PIT?

Ranking najlepszych: Marzec 2024

Najlepsze lokaty, konta i oferty - marzec 2024

Od 2022 roku sprawa stała się prosta, bo kwota wolna od podatku wynosi równe 30 000 zł niezależnie od wysokości dochodu.

Nie masz dochodów? Nie wypełniasz PIT

Z obowiązku wypełniania rocznego rozliczenia podatkowego PIT zwolnione są wyłącznie te osoby, które w danym roku podatkowym nie osiągnęły żadnych dochodów i nie prowadzą działalności gospodarczej. Co ciekawe do opodatkowanych dochodów nie zaliczają się wpływy np. z alimentów czy zasiłki wypłacane przez Miejskie lub Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej.

Kiedy zapłacisz niższy podatek dochodowy?

Niezależnie od tego, czy zarobiłeś w ciągu roku kwotę niższą lub równą kwocie wolnej od podatku, czy też jednak na Twoje konto wpływa zdecydowanie więcej pieniędzy, masz szansę otrzymać nawet pokaźny zwrot podatku od Urzędu Skarbowego. Dowiesz się o tym po wypełnieniu rocznego zeznania podatkowego PIT. Wówczas dla jednych następuje bardzo przyjemny moment – okazuje się, że przysługuje im zwrot części podatku. Niestety, niektórzy dowiadują się też, że mają podatek do dopłaty.

Komu i kiedy przysługuje zwrot części podatku dochodowego? Oto najczęstsze sytuacje:

  • nieprzekroczenie dochodu równego kwocie wolnej od podatku – to już opisałem powyżej;
  • złe naliczenie zaliczki na podatek dochodowy – bywa, że pracodawca nalicza podatek na podstawie drugiego progu podatkowego (32%), a dochody pracownika w ciągu roku nie przekroczyły 120 000 złotych;
  • skorzystanie z licznych ulg podatkowych – najpopularniejsza z nich to ulga na dziecko, która pokaźnie obniża wysokość należnego podatku (o ponad 1000 złotych na jedno dziecko);

Ciekawostka:
Fiskus zwróci nam jednak wyłącznie nadpłatę większą niż koszty upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, czyli obecnie 8.80 zł.

Kiedy otrzymasz zwrot podatku? Im szybciej rozliczysz się z fiskusem, tym szybciej nastąpi ten przyjemny moment, dlatego zachęcam do wysyłania swoich zeznań podatkowych drogą elektroniczną. Dowiedz się też co zrobić w przypadku, gdy US zwleka ze zwrotem podatku.

Kwota wolna od podatku w Polsce w latach 2000-2024

Sprawdźmy więc, ile wynosiła kwota wolna od podatku w Polsce w ciągu ostatnich 24 lat.

Znajdź najlepsze oprocentowanie:


Kwota wolna od podatku w Polsce w latach 2000-2024 - wykres
Kwota wolna od podatku w Polsce w latach 2000-2024
RokKwota wolna od podatku
20002295,79 zł
20012596,43 zł
20022727,16 zł
2003-20062789,89 zł
20073013,37 zł
2008-20163091 zł
20176600 zł*
20188000 zł*
20198000 zł*
20208000 zł*
20218000 zł*
202230000 zł
202330000 zł
202430000 zł

We wszystkich latach, które oznaczyłem gwiazdką (czyli 2017-2021) kwota wolna od podatku była degresywna. Znaczy to tyle, że:

  • dla większości (czyli zarabiających od 13 001 zł do 85 528 zł rocznie) nie uległa ona zmianie i nadal wynosiła 3091 zł, jak w ostatnich ponad 10 latach.
  • dla najlepiej zarabiających (powyżej 85 528 zł brutto rocznie / 7127 zł brutto miesięcznie) kwota wolna od podatku była od 2017 roku niższa niż do tej pory.

Od 2022 roku razem z wieloma zmianami podatkowymi nazywanymi Polskim Ładem, kwota została zwiększona do równych 30 000 zł w każdym przypadku.

A jak kwota wolna od podatku wygląda w Unii Europejskiej?

Postanowiłem też sprawdzić jak kwota wolna, którą mamy obecnie w Polsce, wygląda na tle innych krajów Unii Europejskiej. Krajów zarówno bardziej rozwiniętych i z wyższym PKB, jak i tych gdzie Produkt Krajowy Brutto i zarobki są niższe niż u nas. Wszystkie kwoty podane są w Euro.

Kwota wolna od podatku w krajach Unii Europejskiej
Kwota wolna od podatku w krajach Unii Europejskiej
KajKwota wolna od podatku
Cypr19 500€
Słowacja19 458€
Irlandia16 500€
Finlandia16 100€
Wielka Brytania13 426,90€
Malta11 900€
Luksemburg11 265€
Austria11 000€
Belgia8 680€
Niemcy8 130€
Słowenia6 519€
Czechy6 464,17€
Dania6 200,40€
Francja5 963€
Norwegia5 745,50€
Hiszpania5 550€
Grecja5 000€
Włochy4 800€
Portugalia4 104€
Chorwacja3 423,50€
Holandia2 103€
Szwecja2 023€
Estonia1 728€
Łotwa760,26€
Polska704,30€
Rumunia653,70€
Litwa166€
Bługaria0€
Węgry0€

Dane są aktualne na 2016 rok i przeliczone po aktualnym wtedy kursie Euro. Najprawdopodobniej w dniu, w którym to czytasz, kwoty i zasady się już zmieniły. Wiele z przedstawionych krajów, waloryzuję co roku kwotę wolną od podatku.

Pamiętaj też, że porównywanie ze sobą suchych kwot z różnych krajów o odmiennych systemach podatkowych może być mylące. W niektórych krajach kwota wolna od podatku jest degresywna, a w innych zależy ona od źródła dochodu. Dobrze o tym wiedzieć, zanim wyciągnie się jakiekolwiek wnioski.

Co sądzicie o wysokości kwoty wolnej od podatku? Rozliczyliście się już z fiskusem i oczekujecie zwrotu? Może jednak czeka Was dopłata? Zapraszam do komentowania!

25 komentarzy

  1. Czy zwrot nadpłaty jest ograniczony bez względu na formę zwrotu? Czy jeśli ma być zwrot na konto też obowiązuje minimalny zwrot 8,80zł?

    • Alicjo, – minimalna kwota 8,80 zł obowiązuje bez względu na formę zwrotu. Jeśli zwrot podatku nie przekracza tej kwoty, to urzędu zaliczana jest ona na poczet przyszłych zaległości podatkowych.

  2. Ta kwota wolna jest tak śmiesznie niska. Ale ulgi na dziecko są dość duże. W ogóle powinni je powiększyć zamiast tworzyć aparat rozdawnictwa i marnotrawstwa w postaci 500+

  3. roman zajac mysliwy

    a po co pracowac i placic podatki ja tam od 32 lat pracuje na czarno i co myslicie ze sie martwie iz nie mam ubezpieczenia wolne zarty moi kolesie robia za marne 2000 zlotych i sie ciesza ze zarabiaja i majom ubezpiecznie tylko macie mały problem statystyka zusowska jak odejmiecie tych co się urodzili przed 1945 rokiem to wiecie co wyschodzi średnia życia 57 lat niekt nie wierzy ale takie są wylicznenia poczytajcie sobie klepsydry na cmentarzach umieraja ci co mają powyżej 90 lat czyli co przerzyli do 45 roku a reszta schodzi pokoło 60 lat takie są fakty

    • Mari

      Witam. Zaproponowano mi „posadę” w zarządzie ROD- Rodzinne Ogródki Działkowe. Płacą za to 600 zł na rok. Więc nie starczy nawet na przysłowiowe waciki. Wychodzi 50 zł/ m- c. Rozliczam się z mężem i mamy 3- je dzieci na które dostajemy zwrot podatku. Z racji, że nie pracuję dostaję jeszcze na siebie 500 zł. Czyli zwrot za dzieci i na mnie to jest ok. 4800 zł. Czy jeśli podejmę się tej „zaszczytnej” ? funkcji nadal będę dostawała te 500 zł z racji – niepracujący małżonek. Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

    • Mixalis

      Panie Romanie po 1 zdanie zaczynamy dużą literą. Po 2 nie moi kolesie tylko koledzy. Po 3 nie majom tylko mają. Po 4 jak zachoruje Pan odpukać na ciężką chorobę to życzę powodzenia. Głupi zawał chociaż by z którego się za zwyczaj wychodzi jak będzie szybko udzielona pomoc. Po 5 kropki i przecinki istnieją. W przeciwnym razie ciężko jest się połapać o co chodzi w wypowiedzi. Rozumiem jakieś kilka błędów ale powyższa wypowiedź jest hmmm…. specyficzna.

      • Eluś

        Nie zgadzam się z zdaniem pana Romana, ale pan Mixalis wypominając błędy powyższego sam zrobił w kilku linijkach co najmniej kilka :) taka sytuacja..

  4. Kasia

    Cześć!
    Mam dwa pytania:
    1) Co w sytuacji, gdy mam do dopłaty np. 4 PLN? Też obowiązuje podobna zasada minimalnej kwoty, jak przy zwrocie?
    2) Co w sytuacji, gdy w zeszłym roku miałam nadpłatę 4 PLN, a w tym mam nadpłatę 156 PLN? Czy dostanę w tym roku 156 PLN czy może 160 PLN?

  5. Kwota wolna od podatku to prosty i ciekawy wynalazek. W Unii Europejskiej Polska jest na 24 miejscu. Kwota wolna od podatku wynosi u nas ok. 730 EUR. Dla porównania na Cyprze ok. 19500 EUR, Hiszpania, Irlandia, Finlandia ponad 16000 EUR. Wielka Brytania ok. 13359 EUR. Marzy mi się prosty system podatkowy. Żadnych wymyślnych ulg. Z kwoty wolnej od podatku korzysta każda zarabiająca osoba. Od 1 stycznia 2016 roku minimalna krajowa wynosi 1850 zł brutto czyli 22.200 zł rocznie więc kwota wolna od podatku dotyczy wszystkich zarabiających i można by było ją podnieść kosztem innych ulg. trzeba pamiętać, że każdy kolejny przepis, ulga, regulacja to kilkudziesięciu – kilkuset urzędników potrzebnych do jej naliczenia, skontrolowania a to są koszty. W ogóle opodatkowanie pracy to moim zdaniem bardzo słaby pomysł. Nie lepiej byłoby nałożyć podatki pośrednie tam, gdzie można je banalnie łatwo ściągnąć? Energetyka / paliwa, handel. Tego podatnik nie może obejść, wpływy będą, mniej podmiotów do kontroli, likwidujemy prace na czarno, likwidujemy podatek od darowizn. To jest takie moje marzenie (nierealne…) No może chociaż kwota wolna od podatku w górę zamiast „miliona” dziwnych ulg i setek przepisów wykonawczych.

    • Popieram. Dodatkowo rząd wprowadza jakieś mydlące oczy programy ala „+500 na dziecko”, czym obciąża budżet, dodatkowo mając wpływ na podwyższanie podatków (bankowy, handlowy itp.). Wystarczyłoby uprościć/zmniejszyć podatki, bądź nawet powiększyć kwotę wolną od podatku, a miałoby to dużo więcej pozytywnych skutków m.in:
      -lepszy byt dla ubogich
      -polepszenie standardu życia dla Polaków
      -rozwój gospodarki (więcej pieniędzy w portfelach podatników = więcej zakupionych dóbr i usług [większe wpływy m.in. z VAT].

  6. Anna

    Ja wiem, że temat dawno zapomniany bo wszyscy już rozliczeni ale mam pytanie. Dostałam (bodajże z Urzędu Skarbowego – pisze tak, ponieważ pismo bardziej przypomina mafijne zastraszanie i pogróżki niż pismo urzędowe, prostackie i wulgarne) pismo, że mam niedopłatę podatku. Pierwszy raz rozliczałam się sama i moja niewiedza mnie zgubiła. Skąd człowiek wie, że ma niedopłatę podatku? To gdzieś „wychodzi” przy wypełnianiu PIT’u? Jest gdzieś jakiś prosty (ale na prawdę prosty) wzór matematyczny z którego się to wylicza? Dodam, że wzięłam dodatkowe zlecenia by dorobić i mój pracodawca po przekroczeniu magicznej kwoty liczył mi 32%.

  7. Stanisław

    zastanawia mnie czy tego typu komentarze czytają politycy , jak oni się czują gdy mają w rządzie 30.000 zł wolną kwotę od podatku . mam emeryturę 1145 zł netto komornik mnie zabiera 25% z brutt mam na rękę 833 zł jestem osobą samotną po wypadku uznanym całkowitym nie zdolnym do pracy na komisji dostałem umiarkowany stopień niepełnosprawności gdyż sam jeszcze się dopełzam . Jak ZUS oszukuje niech komornik potrąca 25% z netto a nie z brutt niech i on płaci podatek . zgłaszam działalność gospodarczą na okres letni , jak zarobię 220 zł muszę płacić podatek od każdej kwoty . nie rozumiem jak to się poprawia byt najuboższym . Staszek z Kłodzka

  8. babcia Krysia

    Czyli co? Dla emerytów , których dochód mieści się w przedziale 13001 – 85528 kwota wolna od podatku jest bez zmian? Największa grupa podatników zmieściła się w starej kwocie , chwalmy „darczyńców”!!!!!! :-/

  9. Maciej

    Czy przy zerowym dochodzie (działalność gosp., Ulga na start) można odliczyć w rozliczeniu rocznym 1360 zł kwoty wolnej od podatku i składkę zdrowotną?

  10. Piotr

    Mam pytanie do wiedzących.
    Czy w krajach, które mają wyższą/równą z naszą kwotą wolną od podatków istnieją rozliczenia, które wyglądają w poniższy sposób ? (PRZYKŁAD W ZŁ)
    Zarobiłem 100000
    Kwota wolna od podatków 10000
    Podatek płacę od 90000
    Jest tak gdzieś ? Nie jestem z ramienia PIS, PO, KO czy też innych pasożytów. Nie wiem, tylko pytam.

  11. Mariusz

    Witam
    Czy w przypadku gdy pracowałem w roku 2020 na umówe o prace i pracodawca składa za mnie zeznanie podatkowe( przedział do 85 tys) to muszę dodatkowo złożyć wniosek/ rozliczenie w formie PIT 36 kwoty wolnej od podatku jeśli nie mam żadnych dodatkowych ulg? Czy robi to dany US i zwraca mi ta kwotę?

  12. Mariusz

    A jak to się ma do „nierozliczonych” kwot wolnych od podatku z poprzednich lat 2018,2019? Przedawniły się? Czy powinny być rozliczone przez US „ z automatu” na podstawie dostarczonych przez pracodawcę rozliczeń podatkowych w moim imieniu? Oczywiście w przypadku gdy nie składałem rocznego zeznania podatkowego PIT 36 bo nie miałem żadnych dodatkowych ulg?
    Czy ustawodawca obliguje US do rozliczenia ulgi wolnej od podatku na podstawie zeznań podatkowych złożonych za dany rok ( w tym przypadku przez pracodawcę), tak jak obliguje US do rozliczenia mojego dochodu za dany rok na podstawie zeznań podatkowych składanych w moim imieniu przez pracodawcę?
    Jeśli tak to czy ustawa O kwocie wolnej od podatku obliguje również US do poinformowania podatnika o naliczonej kwocie? Jaki US ma na to termin i w jakiej formie powinien powiadomić o tym podatnika?
    Pytam bo w zaszłym roku mimowolnie kontaktując się z właściwym dla mnie US zostałem poinformowany ze mam”…leżą dla mnie jakies pieniądze do odebrania, nie wiadomo za co i z jakiego roku (???)…” US nie był „pewien mojego „ konta a Poczta działa jak działa i wyszło szydlo z worka. Gdybym nie zadzwonił i rozmowa nie zachaczyla o rozliczenia podatkowe to pieniedze by leżały do teraz. Nie były to tysiące ale zawsze coś.
    A jak się ma rozliczenie kwoty wolnej od podatku w przypadku emeryta który nie miał żadnych dodatkowych ulg. Sama,czysta ZUSowska emerytura-1000 z ogonkiem.
    Przysługuje mu jakaś „kwota wolna od podatku”? Jeśli tak to jaki PIT musi wypełnić?
    Dziękuje

  13. bigAdi

    Przykładowo zarabiam 3450 zł brutto m-cznie, raz w roku premia 1600 zł netto,praca na um. o pracę. Jak przy nowy ładzie wyliczyć podatek do zapłacenia? Przydałby się sprawny kalkulator przeliczający na podstawie zarobku brutto kwotę podatku w pit-37🙄

  14. Paulina

    Czyli jeśli zarabiam najniższa krajowa 3010 zł i co miesiąc otrzymuje zwrot podatku to i tak na koniec roku muszę go oddać bo przekroczę 30000 zł.

    • Taja

      Jeśli rozliczę się z mężem, a razm mamy poniżej 60 tysięcy to przysługuje nam zwrot całego podatku? :>

  15. Robert Witkowski

    czyli jak zarobiłem w roku 2022, 64 tys brutto i mam 3 dzieci 17,14 i 3 lata, to co dla mnie oznacza ta nowa kwota wolna od podatku?
    rozumiem że ulgę na dzieci dostanę, a co z podatkiem?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Obowiązuje regulamin komentarzy. Wymagane pola są oznaczone *