Zdolność kredytowa – jak sprawdzić (obliczyć) zdolność kredytową?

Jak obliczyć swoją zdolność kredytową? Jak liczona jest zdolność? Co na nią wpływa i jak ją poprawić? Jak działa kalkulator zdolności kredytowej od BIK? Sprawdzam!

Fot. by edar / pixabay

Jak wynika z danych bankowych około połowa Polaków ma zaciągnięty jakiś kredyt. Najczęściej posiłkujemy się nim w celu zakupu nieruchomości. Nasze dochody wciąż są na tyle niskie, że niewiele osób stać na zakup mieszkania czy domu za gotówkę. Po kryzysie finansowym banki stały się jednak bardzo ostrożne i nie każdy może liczyć na przyznanie kredytu. Kluczowe znaczenie dla decyzji banku ma to, czy klient posiada zdolność kredytową. Co to właściwie jest? Jak samodzielnie obliczyć zdolność kredytową? Przeczytaj mój poradnik.

Zdolność kredytowa to…

…założone przez bank prawdopodobieństwo, że klient we wskazanym w umowie czasie spłaci swoje zobowiązanie, a więc kapitał i naliczone od niego przez cały okres kredytowania odsetki. Bank udzielając kredytu bierze na siebie konkretne ryzyko i chce je zminimalizować. W tym celu określa zdolność kredytową klienta.

Aby przełożyć to na życiową sytuację, wyobraź sobie, że zaczepia Cię na ulicy bezdomny i prosi o pożyczenie 10 złotych. Na podstawie własnych kryteriów (subiektywnych i obiektywnych) oceniasz, że szansa na odzyskanie tej kwoty jest zerowa. Jednak jeśli o pożyczkę poprosi Cię szwagier, któremu akurat zabrakło pieniędzy na papierosy, to raczej nie będziesz mu robić problemów, bo spodziewasz się, że pożyczka zostanie spłacona.

Banki działają w dokładnie taki sam sposób, ale oczywiście ocena zdolności kredytowej klienta jest procesem znacznie bardziej złożonym.

Co bank bierze pod uwagę przy ocenie zdolności kredytowej?

Tak naprawdę nie wiadomo do końca, jak banki obliczają zdolność kredytową swoich klientów. Każdy bank ma własne regulacje i stosuje skomplikowane wzory matematyczne. Pewne brane pod uwagę elementy są jednak niezmienne. Mowa o:

  • Osiąganych dochodach
  • Źródłach dochodów
  • Formie zatrudnienia
  • Wieku kredytobiorcy
  • Posiadanym wkładzie własnym
  • Aktualnych zobowiązaniach finansowych
  • Kosztach utrzymania kredytobiorcy (w tym członków rodziny)
  • Wysokości kredytu
  • Okresie spłaty kredytu

Na podstawie tych danych bank tworzy tzw. profil kredytobiorcy. Zajmuje się tym analityk, któremu zostają dostarczone wszelkie dokumenty poświadczające deklaracje złożone przez klienta.

Dlatego doradca bankowy jest bardzo dociekliwy i zadaje klientowi przeróżne pytania, m.in. o liczbę osób w gospodarstwie domowym, wydatki na prąd czy czynsz, a nawet posiadany samochód. Wszystko to ma służyć jak najdokładniejszej ocenie zdolności kredytowej.

Warto wiedzieć:
Zdolność kredytowa obliczona przez bank A może mieć się nijak do tego, co przedstawi bank B. Różnice czasami sięgają 100 tysięcy złotych i więcej! Dlatego zawsze warto złożyć kilka wniosków kredytowych.

Ranking najlepszych: Marzec 2024

Najlepsze lokaty, konta i oferty - marzec 2024

Obliczanie zdolności kredytowej a rekomendacja T

Banki nie mogą oceniać zdolności kredytowej zupełnie niezależnie. Nadrzędna jest dla nich tzw. rekomendacja T nałożona przez Komisję Nadzoru Finansowego. Wspomniana rekomendacja określa, że wysokość raty kredytowej nie może być wyższa niż 50% dochodów netto osiąganych przez kredytobiorcę w ciągu miesiąca.

W przypadku kredytobiorców zarabiających więcej niż średnia krajowa, rekomendacja T dopuszcza możliwość zaciągnięcia kredytu z ratą nie wyższą niż 65% miesięcznego dochodu netto.

Jeśli więc zarabiasz 2000 złotych netto, to nie masz szans na uzyskanie kredytu, którego rata wyniosłaby 1200 złotych miesięcznie.

Dochody dochodom nierówne

Najważniejszym kryterium branym pod uwagę przy ocenie zdolności kredytowej klienta jest więc poziom osiąganych dochodów. Tutaj jednak banki także pozwalają sobie na daleko idącą dowolność. Jedne np. akceptują umowy cywilnoprawne, inne nie. Jedne mogą zażądać przedstawienia umów z 3 ostatnich miesięcy, inne z ostatniego roku.

Najważniejsze z punktu widzenia banku jest jednak to, aby dochody były osiągane w sposób regularny i udokumentowany. Istnieje natomiast kilka wyłączeń, czyli dochodów, które nie mogą być brane pod uwagę przy ocenie zdolności kredytowej klienta. Są to:

  • Zasiłki dla bezrobotnych
  • Alimenty
  • Stypendia
  • Zasiłki opiekuńcze
  • Pensje za okres próbny
  • Renta na czas określony
  • Dieta pracownicza
  • Dodatek mieszkaniowy
  • Dodatek socjalny
  • Wynagrodzenie dla opiekunów osób starszych i niepełnosprawnych oraz dzieci

Żaden bank nie zaakceptuje też źródeł dochodu, które nie są udokumentowane.

Zdolność kredytowa a wiarygodność finansowa

Oba pojęcia występują obok siebie, ponieważ bank obliczając zdolność kredytową klienta na pewno weźmie pod uwagę także jego wiarygodność finansową. W dużym skrócie – chodzi o to, czy klient może udowodnić, że jest rzetelnym kredytobiorcą. Dla banku nie ma lepszego sposobu niż zajrzenie do bazy Biura Informacji Kredytowej.

Znajdź najlepsze oprocentowanie:


Na podstawie informacji otrzymanych z BIK bank tworzy tzw. scoring, który może być wzięty pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu (lub nie) kredytu. Więcej o tym przeczytasz w moim wpisie na temat historii kredytowej w BIK. Dodatkowo polecam też mój wpis o zwiększaniu swojej oceny punktowej w BIK.

Jak obliczyć zdolność kredytową? Kalkulator od BIK

W Internecie znajdziesz mnóstwo różnych kalkulatorów zdolności kredytowej. Jedne takie sobie, inne gorsze, jeszcze inne w miarę OK. W zasadzie jest tylko jeden pozabankowy sposób na uzyskanie wiarygodnego wyniku – Analizator Kredytowy BIK.

Jest to narzędzie przygotowane przez Biuro Informacji Kredytowej. Dokładnie tę samą instytucję, która bada dla banków wiarygodność i historię kredytową ich klientów. Każdy udzielony w Polsce kredyt czy pożyczka bankowa, poprzedzona jest sprawdzeniem historii kredytowej i scoringu w BIK przez bank. Kto więc będzie w stanie najlepiej wyliczyć zdolność kredytową online, jak nie BIK, który pomaga robić to bankom?

Jak działa Analizator Kredytowy BIK? Jest to narzędzie, które jak wszystkie pozostałe usługi oferowane przez BIK wymaga rejestracji na stronie BIK i potwierdzenia swoich danych osobowych. Nic dziwnego, skoro taki kalkulator nie bazuje na hipotetycznych założeniach, ale naszej prawdziwej hostorii kredytowej czy wysokości naszych zobowiązań.

Na początku kalkulator zdolności kredytowej zapyta Cię o podstawowe parametry kredytu, który planujesz wziąć:

  • Typ kredytu (mieszkaniowy czy konsumpcyjny)
  • Kwota kredytu
  • Liczba rat do spłaty lub wysokość pojedynczej raty

W drugim kroku padną pytania bardziej osobiste – o Twoje dochody i wydatki:

  • Czy bierzesz kredyt samodzielnie, czy z współkredytobiorcą
  • Jakie masz źródło dochodu (umowa o pracę, działalność gospodarcza, emerytura / renta, gospodarstwo rolne, inne)
  • Czy masz do spłaty jakieś obciążenia prawne (alimenty, wyroki sądowe)
  • Spłacane raty
  • Limity kredytowe na kontach i kartach kredytowych
  • Ile osób jest na Twoim utrzymaniu
  • Jakie są wydatki gospodarstwa domowego

Część z tych danych (spłacane raty, czy limity kredytowe) zostanie pobranych automatycznie z Twojego raportu w BIK.

Na tej podstawie zyskasz informację o tym, jakie jest prawdopodobieństwo uzyskania przez Ciebie kredytu: WYSOKIE, DUŻE, ŚREDNIE czy MAŁE.

Analizator Kredytowy BIK - Wynik

Analizator Kredytowy BIK – Wynik

Jak liczona jest zdolność kredytowa? Do kalkulacji zdolności kredytowej, narzędzie BIK bierze pod uwagę następujące 4 parametry:

  • terminowość spłat dotychczasowych zobowiązań finansowych (czy nie spóźnialiśmy się z ratami)
  • ocena punktowa w BIK (w skali od 0 do 100 punktów)
  • obciążenie wydatkami (czyli stosunek przyszłych rat, do naszych dochodów)
  • suma posiadanych kredytów

BIK w raporcie nie pozostawia nas jednak z suchą informacją o tym, czy bank udzieli nam kredytu, czy nie, ale wytłumaczy skąd taki, a nie inny wynik, jakie dane wpłynęły na ten wynik, oraz co można zrobić, aby jednak kredyt w banku uzyskać.

A ile to kosztuje? Samo skorzystanie z Analizatora Kredytowego BIK jest bezpłatne i można robić to dowolną ilość razy, zmieniając parametry takie jak np. kwota, czy czas trwania kredytu. Jednak aby móc skorzystać z tego narzędzia, trzeba mieć wygenerowany aktualny (nie starszy niż 7 dni) raport BIK, który darmowy już nie jest. To na danych z tego raportu bazuje kalkulator kredytowy, który wylicza nasza zdolność kredytową.

Koszt pojedynczego raportu BIK z naszą historią i oceną kredytową to 39 zł. Choć znacznie bardziej opłacalne jest wykupienie w BIK abonamentu w wysokości 99 zł rocznie, dzięki któremu będziemy mogli generować raporty BIK przez 12 miesięcy, a ponadto uzyskamy roczny dostęp do Alertów BIK, które powiadomią nas SMS-em i e-mailem o każdej próbie odpytania o naszą historię kredytową przez bank, SKOK, czy inną instytucję finansową.

Warto też przy okazji dodać, że tak jak każde zapytanie o kredyt przez bank w BIK, działa na naszą niekorzyść, jeśli chodzi o scoring w BIK, tak Analizator Kredytowy BIK nie wpływa w żaden sposób na naszą ocenę wiarygodności kredytowej. Z kalkulatora możemy korzystać do woli i nie wpłynie to jakkolwiek na to, czy bank przyzna nam kredyt. No, poza tym, że będziemy mogli to sprawdzić z wyprzedzeniem, więc raczej nasz wniosek nie zostanie odrzucony przez bank.

Na koniec jeszcze raz zaznaczę – mimo, że analizator od BIK jest najbardziej dokładnym, szczegółowym i moim zdaniem najlepszym narzędziem badającym zdolność kredytową na polskim rynku, warto pamiętać o tym, że to jednak bank ostatecznie podejmuje dezycję o przyznaniu (lub nie) kredytu. Możesz po prostu być na bankowej liście osób, które mogą mieć problemy z uzyskaniem kredu mieszkaniowego. Jeżeli więc szykujesz się do wzięcia kredytu mieszkaniowego, zbadaj wcześniej w BIK swoją zdolność kredytową, oraz przeczytaj koniecznie wpis: 10 rzeczy, które musisz zrobić zanim zdecydujesz się na kredyt mieszkaniowy

Byliście zaskoczeni (pozytywnie lub negatywnie) swoją zdolnością kredytową? Próbowaliście kiedy obliczyć ją samodzielnie? Zapraszam do dyskusji!

7 komentarzy

  1. Tak jak piszesz, warto składać wnioski kredytowe więcej niż do jednego banku. Nie tylko ze względu na różnicę w wysokości kredytu jaki różne banki skłonne będą przyznać ale też ze względu na różnicę kosztów i warunki udzielenia kredytu.

    • Rekin

      W umiarze. Składając wnioski więcej niż do 3 banków w zbliżonym czasie skutkuje utratą wiarygodności w oczach banku(każdy wniosek generuje zapytanie do BIK) i częstym obrazkiem jest po prostu odmowa udzielenia kredytu już na etapie wniosku. Także można się zdziwić, że po paru wnioskach albo dostaje się odmowę albo coraz droższe oferty.

    • No nie do końca warto, bo zbyt dużo wysłanych zapytań o kredyt, to gorsza ocena BIK. Co prawda, tylko wyłącznie przez porównanie kredytów można wybrać lepszą ofertę, a bank przedstawi nam taką dopiero po wyliczeniu zdolności kredytowej.
      Wracając do samej zdolności, to banki ogólnie wyliczają ją faktycznie podobnie, ale niektóre z czynników mogą mieć różne wagi, co powoduje, że wyliczenia się mogą różnić. Może się zdarzyć tak, że w jednym banku nie mamy zdolności, a w drugim mamy.

  2. Mama Mi

    Zdolność trzeba przede wszystkim sobie policzyć samemu, zrobić zestawienie wszystkich kosztów i dochodów i zobaczyć ile mamy nadwyżki, którą pewnie musimy częściowo przeznaczyć na zakupy okazjonalne (tj. Wymiana odzieży, zapłata polisy i zakup prezentow), a resztę możemy przeznaczyć na ratę. Mnie banki zazwyczaj zawyżają zdolność, bo właśnie zaniżają mi koszty stałe, ale jest też sporo ludzi rozczarowanych wyliczaną im zdolnością, bo mają dochody z źródeł nie branych pod uwagę przy liczeniu zdolności (np. Dodatkowe umowy zlecenia realizowane nieregularnie). A od zdolności kredytowej często zależą nie tylko wysokość kredytu, ale i jego koszt.

  3. Artykuł nie odpowiada na szereg pytań, np. co ze zdolnością kredytową w przypadku osób zatrudnionych na czas określony… Może to pomysł na kolejny artykuł lub można polecić jakieś kompleksowe źródło? :)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Obowiązuje regulamin komentarzy. Wymagane pola są oznaczone *