Śmierć bliskiej osoby to traumatyczne przeżycie, ale też – jakkolwiek źle to nie zabrzmi – spory kłopot finansowy i organizacyjny. Ktoś przecież musi wziąć na swoje barki sprawy związane z przygotowaniem pochówku. Oczywiście, że najlepiej jest po prostu wynająć firmę pogrzebową, ale to kosztuje, i to niemało. Aby choć częściowo ulżyć żałobnikom, w Polsce wprowadzono instytucję zasiłku pogrzebowego. Kto może go otrzymać i na jakich warunkach? Ile wynosi zasiłek pogrzebowy? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w moim artykule.
Kto wypłaca zasiłek pogrzebowy?
Płatnikiem w przypadku tego świadczenia jest albo Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), albo Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (czyli KRUS). Wszystko zależy od tego, gdzie był ubezpieczony – przepraszam za wyrażenie – denat. Zasiłek ten jest wypłacany niezależnie od sytuacji materialnej osoby lub osób, które opłacają organizację pogrzebu.
Kto otrzyma zasiłek pogrzebowy?
Zaskoczeniem może być fakt, że zasiłek pogrzebowy przysługuje nie tylko członkom rodziny. Pieniądze z ZUS lub KRUS może dostać nawet osoba obca z prawnego punktu widzenia, np. sąsiad. Warunek jest jeden: musi udokumentować poniesienie kosztów organizacji pogrzebu. Z tego prawa często korzystają chociażby gminy, domy pomocy społecznej czy księża, gdy nie było nikogo innego, kto mógłby zająć się pochówkiem zmarłego.
Pamiętajmy przy tym, że ani ZUS ani KRUS nie wypłacą zasiłku pogrzebowego „na twarz”. Pieniądze te należą się wyłącznie wtedy, gdy osoba zmarła spełniała jeden z poniższych warunków:
- Miała przyznaną emeryturę lub rentę
- Miała przyznaną emeryturę pomostową
- Była ubezpieczona w ZUS/KRUS
- Miała przyznane nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
- Zmarła w czasie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu ubezpieczenia
- W dniu śmierci nie miała przyznanej emerytury lub renty, ale spełniała warunki do otrzymania takiego świadczenia
- Była cywilną, niewidomą ofiarą działań wojennych, która pobierała świadczenie pieniężne
- Pobierała świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny
- Pobierała rentę socjalną
- Zmarła wskutek wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach
- Pobierała rentę z tytułu wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach
- Była członkiem rodziny osoby wymienionej w punktach 1-4, 8 i 11
„Za kogo” przysługuje zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek można otrzymać w sytuacji, gdy stracimy członka rodziny – niekoniecznie najbliżej. Pieniądze zostaną wypłacone w przypadku śmierci:
- Małżonka
- Rodzica, ojczyma, macochy oraz osób rodzica zastępczego
- Dziecka własnego, drugiego z małżonków, przysposobionego (adoptowanego) oraz umieszczonego w rodzinie zastępczej
- Osoby przyjętej na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem przez nią pełnoletności
- Rodzeństwa
- Dziadka/babci
- Wnuka
- Osoby, nad którą wnioskujący sprawował opiekę prawną
Tak jak jednak pisałem wcześniej, zasiłek przysługuje także osobom spoza rodziny, które zdecydowały się pokryć koszty pogrzebu.
Ile wynosi zasiłek pogrzebowy w 2019 roku?
Kwota zasiłku pogrzebowego to 4000 złotych. Dokładnie tyle otrzymają członkowie rodziny i nie ma tutaj znaczenia, ile faktycznie wydali na organizację pogrzebu. Nieco inaczej wygląda to w sytuacji, gdy zasiłek ma być wypłacony osobie obcej, pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi czy osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego. Tutaj kwota zasiłku jest wypłacana do wysokości poniesionych kosztów, ale nie więcej niż 4000 złotych. Koszty te muszą więc zostać udokumentowane.
Uwaga! Jeśli kosztami organizacji pogrzebu podzieliło się kilka osób, wówczas kwota zasiłku jest dzielona między nie proporcjonalnie do wkładu. Nie ma możliwości otrzymania kilku zasiłków.
Ranking najlepszych: Styczeń 2025
Najlepsze lokaty, konta i oferty - styczeń 2025
- Ranking lokat do 7,6%
- Ranking kont bankowych +920 zł premii
- Ranking kont oszczędnościowych do 8%
- Promocje bankowe z gwarantowaną premią $$$
Jak uzyskać zasiłek pogrzebowy?
Skupię się tutaj na procedurze obowiązującej w ZUS – ta w KRUS jest bliźniacza, tyle że obowiązują inne numeracje druków.
Pierwszym krokiem do uzyskania zasiłku jest złożenie wniosku na druku Z-12 (w przypadku KRUS będzie to SR-26). Można go pobrać z oficjalnej strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Do wniosku należy dołączyć kilka dokumentów:
- Akt zgonu, akt urodzenia dziecka, które urodziło się martwe lub odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe. Uwaga! Akt zgonu może być wystawiony za granicą, ale wówczas ZUS nie akceptuje tymczasowego aktu zgonu.
- Oryginały rachunków dokumentujących poniesione koszty organizacji pogrzebu. Jeśli oryginały zostały przekazane do banku, akceptowane są kopie potwierdzone przez bank.
- Dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo ze zmarłym (odpisy skrócone aktów stanu cywilnego).
- Zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.
Wniosek wraz z wymienionymi dokumentami składa się w ZUS/KRUS – mamy na to 12 miesięcy od dnia śmierci bliskiej osoby. Można to zrobić osobiście, listownie lub przez platformę PUE.
Może się oczywiście zdarzyć, że z jakichś przyczyn osoby zainteresowane otrzymaniem zasiłku nie dotrzymają 12-miesięcznego terminu. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek w ciągu najpóźniej 12 miesięcy od dnia pogrzebu, dołączając uzasadnienie opóźnienia.
Jeśli wniosek zostanie zaakceptowany, zasiłek zostanie wypłacony na konto płatnika w ciągu 30 dni kalendarzowych. Można również zażyczyć sobie wypłaty w formie przekazu pocztowego.
Jeśli natomiast ZUS lub KRUS z jakichś przyczyn odmówi przyznania zasiłku pogrzebowego, można się jeszcze odwołać od tej decyzji do rejonowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem oddziału ZUS lub KRUS, który wydał taką decyzję. Na odwołanie mamy miesiąc od momentu otrzymania pisma.
Kwota zasiłku pogrzebowego nie jest może oszałamiająca (biorąc pod uwagę faktyczne koszty organizacji ceremonii), ale jednak stanowi dość poważne wsparcie, zwłaszcza dla osób będących w trudnej sytuacji materialnej.
Znajdź najlepsze oprocentowanie:
Otrzymaliście kiedykolwiek zasiłek pogrzebowy? Poszło gładko, a może były jakieś problemy? Widzieliście, że taki zasiłek w ogóle w Polsce funkcjonuje? Komentujcie!
